John Farah

John Kameel Farah to kanadyjski kompozytor i pianista, którego twórczość obejmuje muzykę barokową i dawną, a także eksperymentalną, improwizowaną i muzykę bliskowschodnią, łącząc je z szerokim spektrum form muzyki elektronicznej. Podczas koncertów fortepian występuje na równych prawach z syntezatorami i elektroniką. Artysta przetwarza dźwięki fortepianu za pomocą filtrów komputerowych. Określa swoje podejście do materii muzycznej jako „barokowe—blisko-wschodnie-cyberpunkowe”.
Studiował kompozycję i grę na fortepianie na Uniwersytecie w Toronto, gdzie dwukrotnie otrzymał nagrodę za kompozycję – Glenn Gould Composition Award. W 1999 r. pobierał prywatne lekcje u wybitnego kompozytora minimalisty Terry’ego Rileya w Kalifornii i w Arabic Music Retreat w Hartford. Jedną z form koncertowych Johna Faraha jest „Music for Organ and Synthesizers”(Muzyka na organy i syntetyzatory). Artysta przetwarza dźwięki grane na kościelnych organach piszczałkowych, łącząc je z dźwiękiem syntezatorów. W 2023 roku wykonał w Berlinie dzieło Bacha „Well-Tempered Clavier” (zbiór dwóch cykli utworów po 24 preludia i fugi) zestawiając tradycyjny instrument klawiszowy z elektroniką.

Współpracował z kanadyjskimi choreografami Peggy Baker i Robertem Binetem, a także z astrofizykiem Johnem Dubinskim (komponując ścieżkę dźwiękową do filmów animowanych o powstawaniu i kolizji galaktyk). W 2010 roku został członkiem Canadian Electronic Ensemble, najstarszej na świecie i nieprzerwanie działającej grupy improwizowanej muzyki elektronicznej. Farah jest także artystą wizualnym, tworzącym rysunki tuszem inspirowane astronomią, historią, mitologią i falami dźwiękowymi. Czasami prezentuje własne animacje podczas koncertów.
Mieszka w Berlinie i Toronto. Koncertował w Europie, Wielkiej Brytanii i Ameryce Północnej, a także w Korei Południowej, Brazylii, Meksyku i Izraelu/Palestynie. Prowadził wykłady-koncerty na kilku uniwersytetach w Kanadzie i Niemczech. Wykonywał swoje utwory w najbardziej prestiżowych miejscach w Europie, a obecnie odbywa rezydencję z National Arts Centre Orchestra w Kanadzie, komponując koncert na fortepian i orkiestrę.

JABŁKO W PUDEŁKU

Niedawno oglądając film dokumentalny”Podróż do nieskończoności”, zaniemówiłem usłyszawszy słowa matematyka mówiące o potędze nieskończoności. Powiedział, że jeśli weźmiemy jabłko i umieścimy je w hermetycznie zamkniętym pudełku, do którego nic nie może wejść ani się z niego wydostać, i pozostawimy to pudełko na czas nieskończony to wydarzą się dziwne rzeczy. Po 100 latach jabłko obróci się w pył. Po niezliczonych miliardach lat pył ulegnie dalszej degradacji, atomy rozpadną się na najbardziej fundamentalne cząstki. Następnie, po kolejnych eonach, cząsteczki zmienią stan, łącząc się w inne kombinacje. Następnie, po kolejnych eonach, również się rozpadną. Cząstki ponownie połączą się i rozpadną, tworząc każdą możliwą permutację, w jaką te cząstki i atomy mogłyby się połączyć, zgodnie z prawami fizyki. Pewnego dnia, w nieskończonej przyszłości, gdybyśmy otworzyli pudełko to znaleźlibyśmy dokładnie to samo jabłko. Aby jeszcze bardziej zdezorientować umysł: nie tylko byłoby to to samo jabłko, ale jabłko występowałoby nieskończoną ilość razy, w tym w każdej innej możliwej permutacji tych cząstek, z których każda również występowałaby nieskończoną ilość razy. Astrofizycy używają jabłka jako analogii do całego naszego wszechświata i tego, co może rozciągać się w nieskończoność w przeszłość i przyszłość.

Każdy mój koncert jest dla mnie mignięciem – zerknięciem do pudełka, aby zobaczyć, co się wydarzyło. Mignięcie z nieskończonej ilości mignięć wszechświata.

Kosmolodzy powszechnie przyjmują, że wszechświat miał swój początek około 13,8 miliarda lat temu – nazywają to Wielkim Wybuchem. Wciąż jednak bez odpowiedzi pozostaje pytanie jak wszechświat się skończy i czy w ogóle się skończy. Obecnie najpoważniej traktowane są dwie teorie. Najbardziej faworyzowana jest teoria „śmierci cieplnej”, zgodnie z którą ekspansja wszechświata przyspieszy do punktu, w którym straci on swoją spójność, a jego energia ulegnie rozproszeniu. Inni fizycy postulują ideę Wielkiego Chrupnięcia, w którym w pewnym momencie w przyszłości wszechświat skurczy się z powrotem do swojego pierwotnego mikrotesymalnego punktu początkowego. Chociaż teoria ta jest w dużej mierze niemodna, jestem po części jej zwolennikiem, ponieważ zawarta jest w nim poezja: z tego niezwykle intensywnego, miniaturowego, skoncentrowanego punktu wyrasta nowy wszechświat; być może ta ekspansja i kurczenie się wszechświatów trwało wiecznie wcześniej i trwać będzie wiecznie po naszym wszechświecie. To jak seria wibracji, a my jesteśmy w środku gigantycznej fali. Podczas każdego z moich koncertów staram się rozszerzać i kurczyć nowy mini-kosmos, za każdym razem wywołując go innymi dźwiękami, ale podążając podobnym łukiem. Skala wszechświata jest niepojęta, ale sama próba zastanowienia się nad nią dostarcza niekończących się inspiracji.

PROGRAM KONCERTU

(wszystkie kompozycje Johna Faraha, chyba że zaznaczono inaczej)

Lullaby Caress

Lama Bada Yatathana (Medieval Andalusian)
J.S. Bach: Preludes & Fugues from Das Wohltemperierte Klavier, Books I & II
Contrapposto in the Sculptor Void
Mercurial
[Przerwa/Pause]

Bagpipes of the Maghreb
J.S. Bach: Preludes & Fugues from Das Wohltemperierte Klavier, Books I & II
Sonnenallee Fugue
Jinju Dervish
Lullaby Caress II